Η Τέχνη της θετικής αλλαγής – Νευρο-γλωσσικός Προγραμματισμός
Όλοι γνωρίζουμε κάποιον ή τον εαυτό μας που δυσκολεύεται να αλλάξει και πόσο μάλλον προς το θετικό την ζωή του και αυτό σε καμία περίπτωση δεν έχει να κάνει με το φύλο, τη θρησκεία, το χρώμα, την κοινωνική οικονομική κατάσταση, την μόρφωση κ.ο.κ. Είναι παγκόσμιο φαινόμενο ότι η αλλαγή δεν είναι εύκολη και για τους περισσότερους μια αλλαγή δεν είναι ποτέ θετική.
Έχω δουλέψει με ανθρώπους με τικ, με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, ανθρώπους που δεν μπορούν να διαχειριστούν το άγχος και παθαίνουν κρίσεις πανικού και λόγω αυτών δεν βγαίνουν από το σπίτι τους ή δεν πάνε σε συγκεκριμένα μέρη. Ανθρώπους που θέλουν να κόψουν το κάπνισμα, να χάσουν βάρος ώστε να βελτιώσουν την υγεία τους και να περνούν όμορφες στιγμές με τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Με top level managers ή επιχειρηματίες που δε μπορούν να μιλήσουν μπροστά στο κοινό ή στην ομάδα τους και αυτό τους εμποδίζει στο να εξελιχθούν επαγγελματικά. Κι όλα αυτά τα πράγματα επηρεάζουν τόσους πολλούς από εμάς.
Πώς μπορούμε, λοιπόν, να δημιουργήσουμε ένα έδαφος που θα μας επιτρέπει να αλλάζουμε πιο εύκολα και προς το συμφέρον μας; Σίγουρα κάποιοι από εμάς διαχειρίζονται με ευκολία τις αλλαγές και πιστεύουν ότι οι αλλαγές είναι εύκολες. Κι όταν σκέφτομαι αυτούς τους ανθρώπους μου έρχεται στο μυαλό αυτό το video. Που είναι με μια κυρία που πάσχει από τρομερή κλειστοφοβία και φοβάται μην την θάψουν ζωντανή μέσα σε ένα κουτί. Και επισκέπτεται, λοιπόν, τον ψυχίατρο ο οποίος την ακούει με μεγάλη προσοχή για το ΠΩΣ αυτή η φοβία δυσκολεύει την ζωή της. Και αφού την ακούσει της λέει: «Θα σας δώσω 2 λέξεις, και θέλω να της ακούσετε πολύ προσεκτικά και να τις εντάξετε στην ζωή σας και απλά παρατηρήστε ΠΩΣ αυτή θα αρχίσει να καλυτερεύει.» Εκείνη γεμάτη προσμονή τον ρωτάει: «Να τις καταγράψω αυτές τις 2 λέξεις;» Και εκείνος της απαντάει: «Δεν είναι απαραίτητο, πρόκειται για 2 μόνο λέξεις, συνήθως οι περισσότεροι άνθρωποι τις θυμούνται. Λοιπόν, οι 2 αυτές λέξεις είναι ΣΤΑΜΆΤΑ ΤΟ, απλά ΣΤΑΜΆΤΑ ΤΟ!»
Είναι ένα πολύ αστείο video. Και αυτό είναι κάτι που σε όλους μας έχει συμβεί. Να μιλάμε με κάποιον για το πρόβλημά του και να αναρωτιόμαστε «Μα γιατί δεν σταματάει να το κάνει αυτό; Γιατί δεν σταματάει να σκέφτεται έτσι; Γιατί δεν σταματάει να αντιδράει έτσι;» Αλλά πολλές φορές ο άλλος δεν μπορεί απλά να σταματήσει.
Άλλες φορές ακούω συχνά συναδέλφους να λένε και το έχω πει και εγώ: «Λοιπόν, όταν θέλουμε να αλλάξουμε απλά πρέπει να πιστέψουμε στον εαυτό μας». Πόσες φορές το έχουμε ακούσει από άλλους ή το έχουμε πει και εμείς οι ίδιοι σε άλλους «Απλά πίστεψε στον εαυτό σου, αυτό είναι το μόνο που χρειάζεσαι!» Κι όσο ενδυναμωτική κι αν είναι αυτή η φράση, την ίδια στιγμή μου θυμίζει και το αστείο του Bill Hicks που αφορούσε άτομα που πήραν παραισθησιογόνες ουσίες και υπό την επιρροή τους πίστεψαν ότι μπορούσαν να πετάξουν. Στην πραγματικότητα, το πίστεψαν τόσο απόλυτα που ανέβηκαν στην κορυφή ενός ψηλού κτηρίου και πέταξαν…προς τα κάτω…Εύλογη ήταν η απορία του Bill Hicks λοιπόν « Αν πραγματικά πίστευαν ότι μπορούσαν να πετάξουν, θα προσπαθούσαν να απογειωθούν από το έδαφος πρώτα, σωστά; Έχει δει ποτέ κανείς μικρά πουλιά να σκαρφαλώνουν στο πιο ψηλό δέντρο για να φθάσουν στην κορυφή του και να πετάξουν για πρώτη φορά από εκεί;» Οπότε και η πίστη καμιά φορά είναι αβάσιμη και πολλές φορές πέρα από αυτήν χρειαζόμαστε και αποδείξεις πριν καταφύγουμε σε οποιαδήποτε αλλαγή.
Συνεπώς, αντιλαμβανόμαστε ότι το να λέμε στους άλλους να σταματήσουν να κάνουν κάτι ή να πιστεύουν στον εαυτό τους δεν λειτουργεί πάντα και μερικές φορές εντείνει το πρόβλημα.
Τώρα, θέλω να φανταστείτε για μια στιγμή ότι βρίσκεστε σ’ ένα τηλεπαιχνίδι και μπροστά σας έχετε δύο buzzers. Το ένα buzzer το ελέγχει το συνειδητό σας και το άλλο το ασυνείδητο σας. Και όποιο buzzer πατήσετε πρώτα αυτό και θα έχει προτεραιότητα στην επόμενη ερώτηση και στην επόμενη και στην επόμενη.
Και θέλω τώρα να φανταστείτε ότι πάτε σε μια συνέντευξη για δουλειά και πριν μπείτε στην αίθουσα λέτε στον εαυτό σας με απόλυτη συνειδητή αυτοπεποίθηση «Το έχεις! Θα δείξεις σιγουριά και θάρρος και θα σε προσλάβουν!» Αλλά καθώς μπαίνετε στην αίθουσα το ασυνείδητο σας χτυπάει ανελέητα το buzzer και ξαφνικά αρχίζετε να ιδρώνετε, να μην έχετε σταθερή φωνή, να έχετε ταχυκαρδία και να μην μπορείτε να απαντήσετε σε καμία ερώτηση. Οπότε, είστε το απόλυτο αντίθετο της σιγουριάς και του θάρρους. Ίσως, το μόνο σίγουρο σε όλο το γεγονός είναι ότι δεν θα σας προσλάβουν. Πώς και για ποιον λόγο συμβαίνει αυτό; Ενώ δεν υπάρχει επίσημη ταχύτητα του πόσο γρήγορα μια εντολή μετατρέπεται σε συμπεριφορά, έρευνες έχουν δείξει ότι η συνειδητή εντολή ταξιδεύει με μέση ταχύτητα 100 μίλια/ώρα στον εγκέφαλο μας. Ενώ η ασυνείδητη εντολή ταξιδεύει περίπου 100.000 μίλια/ώρα. Και έτσι νομίζω ότι είναι ξεκάθαρο ποιο buzzer έχει τον έλεγχο και ποιο είναι απλά κομπάρσος στο παιχνίδι.
Και σύμφωνα με έρευνες από το Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, τις οποίες πριν τις διαβάσω κάθισα πρώτα και σας προτείνω να κάνετε το ίδιο. Ανακάλυψαν ότι το ασυνείδητο είχε υπαγορεύσει στο συνειδητό μας ή είχε πάρει ήδη μια απόφαση 1 μόλις δευτερόλεπτο πριν νομίσουμε ότι το αποφασίσαμε συνειδητά. Έτσι, καταλαβαίνουμε ότι το συνειδητό είναι απλά ένας υπηρέτης του ασυνειδήτου. Και μάλιστα η ανακάλυψη δεν τελειώνει εδώ γι αυτό σας παρακαλώ καθίστε! Ανακάλυψαν ότι το ασυνείδητο μας συχνά προβλέπει την απόφαση ή την απάντηση που επρόκειτο να πάρουμε συνειδητά λίγα δευτερόλεπτα πριν αποφασίσουμε ή απαντήσουμε συνειδητά. Το ασυνείδητο μας έχει αρχίσει να ακολουθεί λοιπόν patterns ή στρατηγικές για να αποφασίσει/υπαγορεύσει τι θα κάνουμε/ απαντήσουμε. Κι αυτό είναι εξαιρετικό, δεν είναι;
Πώς μπορούμε, λοιπόν, να δημιουργήσουμε αυτό το έδαφος που προανέφερα που θα μας επιτρέπει να αλλάζουμε πιο εύκολα και προς το συμφέρον μας; Πώς μπορούμε να κάνουμε αλλαγές και αυτές οι αλλαγές να ενσωματωθούν στον ασυνείδητο προγραμματισμό μας άμεσα και αβίαστα; Για να απαντήσουμε σε όλα αυτά, είναι σημαντικό να εστιάσουμε σε 2 πολύ σημαντικά μέρη του εγκεφάλου μας. Το πρώτο είναι η Αμυγδαλή. Και η Αμυγδαλή όπως μου είπαν άνθρωποι πιο έξυπνοι από εμένα είναι η συναισθηματική μονάδα επεξεργασίας του εγκεφάλου μας. Έχει να κάνει με το συναισθηματικό μας κόσμο, τη συναισθηματική αντίδραση που ενεργοποιείται σε οποιοδήποτε γεγονός που βιώνουμε. Από εκεί πηγάζει και η αντίδραση του fight or flight.
Το δεύτερο μέρος είναι ο Ιππόκαμπος. Αυτό το μέρος του εγκεφάλου είναι η λογική, το νόημα, είναι ο «σύγχρονος εγκέφαλος» που μας επιτρέπει να αξιολογούμε τις καταστάσεις και τα γεγονότα που βιώνουμε. Και όταν αυτά τα δύο μέρη του εγκεφάλου λειτουργούν με ευθυγράμμιση και ισορροπία, μπορούμε να επιτύχουμε εξαιρετικά πράγματα στην ζωή μας. Όταν, όμως λειτουργούν το καθένα με το δικό του βιολί και ρυθμό τότε…το χάος…μας συμβαίνουν όλα αυτά που δεν θέλουμε να μας συμβούν, νιώθουμε όλα αυτά που δεν θέλουμε να νιώσουμε και αντιδρούμε έτσι όπως δεν θέλουμε να αντιδρούμε και όλα αυτά με μαθηματική ακρίβεια.
Επομένως, για να ξαναγυρίσω στο παράδειγμα με την συνέντευξη. Ο λόγος που άλλα λέμε συνειδητά στον εαυτό μας και άλλα καταλήγουμε να κάνουμε ασυνείδητα συμβαίνει επειδή καθώς μπαίνουμε στην αίθουσα, η Αμυγδαλή μας ξεκινά και λειτουργεί κατόπιν ασυνείδητης εντολής. Και ως αποτέλεσμα αυτής της ασυνείδητης εντολής σκεφτόμαστε το αντίθετο από αυτό που θέλουμε να πετύχουμε λόγω της αντίθετης ικανότητας που έχει το μυαλό μας. Κι ας μιλήσω με προσωπικό παράδειγμα. Εγώ είχα φοβία με τα αεροπλάνα (κυρίως με την απογείωση και την προσγείωση) και είχα χρησιμοποιήσει αρκετές τεχνικές για να αντιμετωπίσω αυτήν την φοβία όπως ύπνωση, διαλογισμό, συμβουλευτική και ηρεμιστικά. Πριν οποιοδήποτε ταξίδι πάντα έκανα ύπνωση και διαλογισμό και έλεγα αναρίθμητες φορές από μέσα μου ως mantra «Απολαμβάνεις την υπέροχη πτήση!» Με το που ξεκινούσε η απογείωση έλεγα συνειδητά από μέσα μου πόσο απολαμβάνω την υπέροχη πτήση και με τα μάτια του μυαλού μου έβλεπα επεισόδιο της σειράς «Τρόμος στον Αέρα». Η απόλυτη παράνοια! Απλά η Αμυγδαλή μου είχε χτυπήσει κόκκινο και ο καημένος ο Ιππόκαμπος έκανε φιλότιμες προσπάθειες να μαζέψει τα ασυμμάζευτα.
Επομένως, αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να δημιουργήσουμε ένα εύφορο έδαφος – ένα έδαφος όπου μπορούμε να αρχίσουμε να ηρεμούμε την Αμυγδαλή, ώστε να έχει μια ουδέτερη συναισθηματική αντίδραση σε αυτό που συμβαίνει και στη συνέχεια να περάσουμε θετικές προτάσεις ή δηλώσεις στο ασυνείδητο με τέτοιο τρόπο που απλά να τις αποδεχτεί και να ξεκινήσει νέες ωφέλιμες συμπεριφορές. Και μια καλή αρχή μπορείτε να κάνετε στο σεμινάριο «Εισαγωγή στο NLP | Η Αποκωδικοποίηση του Νου!»
Τώρα υπάρχουν πολλές ή καλύτερα υπάρχουν μερικές τεχνικές που μπορούν να βοηθήσουν. Αρχικά είναι η ύπνωση. Το μόνο πρόβλημα με την ύπνωση είναι ότι είναι πολύ παρεξηγημένη με τόση παραπληροφόρηση εκεί έξω που πολλές φορές είναι απλά εξαντλητικό να εξηγήσεις με στοιχεία πάντα τα ευεργετικά της αποτελέσματα. Άλλη τεχνική είναι ο διαλογισμός – ο διαλογισμός μοιάζει αρκετά με την ύπνωση. Αλλά ο διαλογισμός είναι περισσότερο παρατήρηση των σκέψεων και των συναισθημάτων μας. Ο διαλογισμός δεν έχει καθοδηγούμενες εντολές που θα οδηγήσουν σε αλλαγή συμπεριφοράς. Ωστόσο, τόσο η ύπνωση όσο και ο διαλογισμός έχουν αρκετές ομοιότητες στον τρόπο εκτέλεσης τους.
Υπάρχει και μια τρίτη τεχνική, ο Νευρο-γλωσσικός Προγραμματισμός (NLP) ή αλλιώς διανοητική συνειδητοποίηση των συναισθημάτων όπως μου αρέσει εμένα να τον ονομάζω. Μέσω του NLP και των τεχνικών του, αποσυνδέουμε την Αμυγδαλή από συναισθηματικά φορτία παρελθοντικών γεγονότων και ενισχύουμε τον Ιππόκαμπο με νέες στρατηγικές ώστε να τις μοντελοποιήσει και να της περάσει στο ασυνείδητο ως νέες αλλά πάγιες συμπεριφορές. Και όλα αυτά με την αμέριστη υποστήριξη του συνειδητού, οπότε δουλεύουμε σε διπλό επίπεδο. Με αποτέλεσμα να σκεφτόμαστε αυτά που πραγματικά θέλουμε να σκεφτούμε, να νιώθουμε αυτά που θέλουμε να νιώσουμε, να αντιδρούμε έτσι όπως θέλουμε να αντιδρούμε και να δημιουργούμε στην ζωή μας αυτά που έως τώρα απλά θέλαμε να μας συμβούν.
Χρησιμοποιώντας τις εκπληκτικές δυνάμεις της γλώσσας και της φαντασίας μας, με αυτές τις 2 μόνο δεξιότητες μπορούμε να δημιουργήσουμε αυτό το εύφορο έδαφος όπου η θετική αλλαγή μπορεί να συμβεί και να γίνει μέρος της πραγματικότητας μας. Όσοι ασχολούμαστε είτε με την ψυχική υγεία, είτε με την προσωπική ανάπτυξη γνωρίζουμε ότι πολλοί άνθρωποι εκεί έξω παρόλο που θέλουν την αλλαγή δεν μπορούν να πουν στον εαυτό τους «ΣΤΑΜΆΤΑ ΤΟ!» ή «Πιστεύω στον εαυτό μου!» διότι πολλές φορές και αποδεδειγμένα πλέον αυτά δεν λειτουργούν ή/και δεν είναι αρκετά. Για αυτό πιστεύω ότι όσοι ασχολούμαστε είτε με την ψυχική υγεία, είτε με την προσωπική ανάπτυξη καλό θα ήταν να εστιάζουμε πολύ περισσότερο στο να κατανοήσουμε και να αποδεχτούμε την πραγματικότητα της ασυνείδητης κυριαρχίας μας διότι οι άνθρωποι με τικ, με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, οι άνθρωποι που δεν μπορούν να διαχειριστούν το άγχος και παθαίνουν κρίσεις πανικού, οι άνθρωποι που θέλουν να κόψουν το κάπνισμα ή να χάσουν βάρος, άνθρωποι όπως εσείς και εγώ μπορούμε να αλλάξουμε μια συνήθεια ή μια συμπεριφορά πολύ πιο άμεσα και επιτυχημένα.
Κι αν θέλετε να κάνετε το επόμενο βήμα και να πάτε την ζωή σας στο επόμενο επίπεδο, τότε πρέπει να πάρετε μέρος στην πιστοποιημένη εκπαίδευση NLP Coach Practitioner του Athens NLP Studies, όπου και θα μάθετε τόσα πολλά εργαλεία που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να δημιουργήσετε την επιτυχία σας.
Μέχρι την επόμενη φορά να είστε πολύ καλά! Και είμαι σίγουρη ότι σας έδωσε περισσότερες πληροφορίες για να πάρετε την σωστή απόφαση και να κάνετε την σωστή επιλογή για την εκπαίδευση σας στο NLP.
